Yapay Zeka Kullanan Yeni Erken Uyarı Sistemi: DeepShake

Stanford Üniversitesi bilim insanları, deprem sırasında zeminin nasıl hareket edeceğini tahmin etmek için yapay zeka (AI) kullanan bir erken uyarı sistemi geliştirdi. Deepshake isimli sistemden elde edilen sonuçlar, bu alanda umut vadediyor.

Daha geleneksel yöntemlerle çalışan benzer bir erken uyarı sistemi olan ShakeAlert, şu an ABD Batı Yakası’nda kullanılıyor. Bu sistem, deprem hareketinin ilk dalgalarını (P dalgaları olarak adlandırılır) tespit ediyor, ardından sallanmanın çoğuna neden olan dalgalar kümesinin (daha yavaş hareket eden S dalgaları) ne zaman geleceğini hesaplayarak çalışıyor.1,2

Geliştirilmekte olan yeni sistem ise DeepShake olarak adlandırılıyor ve yaklaşan sarsıntılara karşı birkaç saniye önceden uyarması hedefleniyor. Bununla birlikte,yeni bir depremden kaynaklanan sarsıntının nasıl hareket edeceğini tahmin etmek için geçmiş depremleri kullanan, bir tür yapay zeka olan derin sinir ağı kullanıyor.1,2

Bilim insanları DeepShake’i geliştirmek için öncellikle Kaliforniya’daki Ridgecrest bölgesi yakınlarındaki depremlerin oluşturduğu yer hareketlerini öngörmek üzere eğittiler. Bunun nedeni, Ridgecrest sismik anlamda aktif bir bölge ve 2019 yılında bölgeyi sarsan bir dizi deprem oldu. Bunların en büyüğü, 5 Temmuz’da meydana gelen 7.1 şiddetindeki depremdi.

Araştırmacılar, 2019 yılının Temmuz ayından Eylül ayına kadar Ridgecrest’i vuran 36,000’den fazla depremin (çoğu oldukça küçük şiddette) veri setiyle başladılar. Veri setinin %80’ini derin sinir ağına girdiler; verilerin %10’unu ağın parametrelerinin ince ayarı ve son yüzde %10’luk bölümünü de ağın ortaya koyduğu sonuçların gerçeğe uyup uymadığını test etmek için sakladılar.  Daha sonra ağı, deprem dizisindeki daha büyük depremlere daha fazla önem vermeye programladılar. Elde edilen sonuçlar ise oldukça başarılıydı.

DeepShake’e depremin lokasyonu ya da türü hakkında hiçbir bilgi verilmemiş olmasına rağmen, sistem sismik istasyonlardaki sarsıntılar henüz gerçekleşmeden 3 ila 13 saniye önce uyarmayı başardı. Bu sonuçlar ShakeAlert’in uyarı süresine benziyor, ancak araştırmacılar diğer sistemi bir rakip olarak görmüyor. Bunun yerine, DeepShake teknolojisinin ShakeAlert’ı tamamlamak için kullanılabileceğini düşünüyorlar.

İki sistem arasındaki en büyük fark ShakeAlert yerleşik varsayımlarla daha evrensel denklemler kullanırken, DeepShake kullanıldığı her bölgede yeniden eğitilmesi gerekiyor. Ancak bu eğitim, geleneksel denklemlerin yakalayamayacağı kalıpları yakalayabilir ve daha iyi sonuçlar verebilir.

Referanslar:

Eksiksiz malzemeleri ve eğitici içeriğiyle DEVAD Setini keşfedin.

Hemen Sipariş Ver