Olası Bir İstanbul Depreminde Bizleri Neler Bekliyor?
Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, olası İstanbul depremi ile ilgili tahmini bir deprem raporu hazırladı. Raporda, 7,5 büyüklüğündeki bir senaryo depremi sonucunda oluşması muhtemel bina hasarı, can kaybı, yaralı sayısı ve altyapı hasarları tahminleri yer aldı. Bu rapora göre İstanbul’da meydana gelebilecek 7,5 büyüklüğündeki bir depremin sonuçları neler olabilir?
- Bina hasarları
Rapor için toplam 1.166.330 bina analiz edildi. Analizler sonucunda, 7,5 büyüklüğündeki senaryo depreminde İstanbul’daki binaların ortalama %57’sinin hasar görmeyeceği tahmin ediliyor. Binaların %26’sının hafif, %13’ünün orta, %3’ünün ağır ve %1’inin çok ağır hasar görmesi bekleniyor. Senaryo depreminde İstanbul’daki binaların %17’sinin (yaklaşık 194.000 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği; 972.000 civarında binanın ise hasarsız veya hafif hasarlı olması ön görülüyor. Ayrıca raporda, ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gerektiği belirtildi.
- Olabilecek enkaz miktarı
Yapılan hesaplar İstanbul’da senaryo depremi sonrası 25 milyon ton ağırlığında bir enkaz ortaya çıkabileceğini gösterdi.
- Can kaybı ve yaralı sayısı tahminleri
7,5 büyüklüğündeki senaryo depreminin gece meydana gelmesi halinde, İstanbul’da ortalama 14.150 kişinin hayatını kaybedeceği tahmin edildi. Depremin gündüz saatlerinde olması durumunda beklenen can kaybı ise 12.400 civarında. Gece depreminde yaklaşık 8.100, gündüz depreminde 7.450 kişinin ağır yaralanması ön görülüyor. Bunlara ek olarak hastane şartlarında tedavi görmesi gereken yaralı sayısı tahminlerinin gece depremi için 39.650, gündüz depremi için 37.500 olduğu belirtildi.
- Acil barınma ihtiyacı
İstanbul’da 7,5 senaryo depremi sonrasında yaklaşık 640.000 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edildi. Hane başına 3 kişilik nüfus olduğu kabul edildiğinde, 2.000.000 civarında kişinin acil barınma ihtiyacı içinde olması bekleniyor.
- Oluşabilecek altyapı sorunları
Doğalgaz boru hatlarında, kent çapında 355 noktada onarım ihtiyacının oluşabileceği tahmin ediliyor. İGDAŞ istasyonlarının yaklaşık %60’nın senaryo depremi sonucunda hasar almayacağı veya hafif hasar göreceği; %40’ının ise ağırlıklı olarak orta olmak üzere orta ve daha üst seviyede hasar görmesi bekleniyor. İSKİ su şebekesinde senaryo depreminde 463 noktada, atık su şebekesinde ise 1045 noktada onarım ihtiyacının oluşabileceği hesaplandı. İstanbul elektrik şebekesi nakil hatlarının %95’inin senaryo depremini hasarsız veya hafif hasarlı durumda atlatması, şebekenin %5’inde ise orta düzeyde hasarlar ön görülüyor.
- Trafiğe Kapanabilecek Yollar
Özellikle tek ve çift şeritli yolların bulunduğu İstanbul’da, Fatih ilçesine komşu ilçelerde, Beyoğlu, Şişli, Alibeyköy, Zeytinburnu, Bayrampaşa, Esenler gibi ilçelerde, tek ve çift şeritli yolların bina hasarına bağlı olarak kapanabileceği ön görüldü. Üç ve daha çok şeritli yolların tümüyle kapanması beklenmemekte, fakat bu yollarda kısmı kapanmalar meydana gelebilir. Raporda deprem sonrasında, yolun kendisinde veya yol üzerindeki köprü ve viyadüklerde bir hasar olmaması halinde kullanılabilir durumda olacakları tahmin edildiği belirtildi.
Deprem mühendisliği literatüründe yer alan bilgiler ve depremlerde yaşanmış deneyimler sonucunda oluşturulan tahminler, olası bir depremde değişiklik gösterebilir. Fakat sonuç ne olursa olsun, her zaman deprem öncesinde, sırasında ve sonrasında ne yapmamız gerektiğini bilmemiz hayati önem taşıyor.
Referans:
https://depremzemin.ibb.istanbul/calismalarimiz/tamamlanmis-calismalar/istanbul-ili-olasi-deprem-kayip-tahminlerinin-guncellenmesi-projesi/ (Son erişim tarihi: 07.04.2021)